Bevalling

Bevalling

In Nederland kan je zelf kiezen of je thuis, in een geboortecentrum of poliklinisch in het ziekenhuis wilt bevallen. Onderzoek heeft bewezen dat al deze plekken veilig zijn. Als jouw zwangerschap zonder problemen verloopt, mag je zelf kiezen waar je wilt bevallen. Je kunt er rustig over nadenken tijdens de zwangerschap; zelfs tijdens de bevalling kun nog beslissen waar je wilt bevallen. Het belangrijkste is dat jij je prettig en veilig voelt op de plek waar je kindje geboren gaat worden.

 

 

Thuis

Thuis in je eigen omgeving voel het vertrouwd. In een veilige omgeving zal een barende zich volledig overgeven aan het bevalproces en dit heeft een positieve uitwerking op het verloop van de bevalling. Thuis bevallen is net zo veilig als in het ziekenhuis. De bevalling zal door een van ons worden begeleid.

 

Geboortecentrum

In een geboortecentrum beval je in een huiselijke omgeving het is een verplaatste thuis bevalling en beval je zonder medische indicatie. ‘In de regio zijn er twee geboortecentra, namelijk: Geboortecentrum Amersfoort (geboortecentrumamersfoort.com) en Geboortezorghuis Harderwijk (geboortezorghuis.nl). De geboortecentra bevinden zich in het ziekenhuis. Wij begeleiden je bevalling.

 

Poliklinische bevalling

Een poliklinische bevalling is een bevalling zonder medische indicatie in het ziekenhuis, wij begeleiden je bevalling, Je kunt zelf bepalen in welk ziekenhuis in de regio je bevalt. De ziekenhuizen waar wij mee samen werken zijn voornamelijk Ziekenhuis Geldere Vallei te Ede en Meander Medisch Centrum te Amersfoort. Maar je kunt ook kiezen voor Gerle Ziekenhuis in Apeldoorn of het St. Jansdal ziekenhuis te Harderwijk. Als de bevalling zonder complicaties is verlopen mag je, afhankelijk van het tijdstip, na enkele uren weer naar huis.

Let op; niet alle verzekeraars vergoeden een poliklinische bevalling volledig. Neem dus van te voren even contact op met je zorgverzekeraar. Als je tijdens de bevalling een medische indicatie krijgt (en de zorg wordt overgedragen aan een gynaecoloog), dan wordt de bevalling altijd compleet vergoed.

 

Poliklinische bevalling met indicatie

In sommige gevallen is het hoe dan ook beter om onder onze begeleiding in het ziekenhuis te bevallen. Bijvoorbeeld vanwege jouw medische voorgeschiedenis, ervaringen bij een vorige bevalling of als je medicatie gebruikt. De kosten voor deze poliklinische bevalling met indicatie worden volledig vergoed door de zorgverzekeraar. Wij begeleiden je tijdens de bevalling.

 

Medische bevalling

Als jouw zwangerschap gecontroleerd wordt door een gynaecoloog, dan zal je ook onder zijn of haar verantwoordelijkheid in het ziekenhuis bevallen. De bevalling wordt vaak begeleid door een klinisch verloskundige, arts-assistent of een gynaecoloog.

 

Benodigdheden

Als je gaat bevallen is het fijn dat er paar dingen van tevoren geregeld zijn en dat er wat benodigdheden binnen handbereik liggen.

 

Thuisbevalling
– Leg een zeil in lengte van het bed waarop je gaat bevallen (daaroverheen een hoeslaken)
– Maak het bed aan de linkerkant op, gezien vanaf het voeteneinde
– Zorg dat het bed op 70 à 80 cm hoogte staat
– Zet 2 emmers onder het bed met daarin een vuilniszak
– Zorg dat er een goede lamp in de buurt is, bijvoorbeeld een zaklamp of bureaulamp
– Zorg voor een aangename temperatuur (23 graden) in de kamer waar je gaat bevallen

 

Ziekenhuis
Soms blijkt tijdens de bevalling dat het verstandiger is om toch naar het ziekenhuis te gaan. Zet daarom altijd een tas met spullen klaar. Het is handig om de volgende spullen in ieder geval in de tas te doen:

– Toiletspullen
– Ondergoed
– Schone kleren
– Pyjama
– Babykleertjes
– Fototoestel en/of videocamera
– Ponsplaatje
– Zwangerschapskaart

Bij een medische indicatie is het verstandig om vanaf week 37 een tas met bovenstaande spullen klaar te hebben staan. Denk er aan dat vanaf 37 weken je bed altijd op klossen moet staan voor een thuis bevalling en voor in de kraamtijd. Een zeiltje op je matras is ook altijd aan te raden omdat je vliezen kunnen breken.

 

Kraampakket

De meeste zorgverzekeraars vergoeden een kraampakket. Dit is een doos met benodigdheden voor tijdens en net na de bevalling. Als je die niet krijgt van je verzekeraar, dan moet je er één zelf samenstellen. Een kraampakket bevat het volgende:

– Matrasbeschermer of waterdicht molton
– 2 kraammatrassen of onderleggers van 60×90 cm
– 10 celstofmatjes van 50×70 cm
– 2 pakken kraamverband
– Steriele gaasjes; 2 doosjes van 5×5 cm en 1 doosje van 10×10 cm
– 1 flesje alcohol 70%
– Desinfecterende zeep (pompje)
– Navelklem

 

Belinstructies bevalling

Deze instructies geven je ongeveer een richtlijn wanneer je ons moet bellen.

 

De weeën zijn begonnen
Als je bevalt van je eerste kind, dan bel je ons als je 2 uur lang regelmatige weeën hebt, die elke 4-5 minuten terugkomen en minstens een minuut lang aanhouden. Beval je van je tweede of volgend kindje, ga na of de weeën toenemen in sterkte en in duur. Als je ongeveer 1 uur lang regelmatige weeën hebt die om de vijf minuten komen en ongeveer een minuut lang aanhouden, dan bel je ons. Het is belangrijk dat als je denkt dat de bevalling sneller verloopt, je ons ook eerder belt!

Als je weeën hebt voordat je 37 weken zwanger bent, moet je ons meteen bellen. Je mag met ons bevallen vanaf 37 weken tot 42 weken zwangerschap.

 

Het breken van de vliezen
Ongeveer in 10% van de gevallen begint de bevalling met het breken van de vliezen. Als de vliezen breken moet je letten op de kleur van het vruchtwater. Is het vruchtwater helder of rozig van kleur, dan is dit een goede kleur. Als het groen/bruin van kleur is dan moet je ons altijd meteen bellen, dit is namelijk een teken dat de baby in het vruchtwater heeft gepoept. We zullen dan bij jou thuis komen om het vruchtwater te beoordelen en je verwijzen naar het ziekenhuis omdat continue registratie van de baby noodzakelijk is. Daarnaast is het belangrijk dat het hoofdje van de baby voldoende is ingedaald in het bekken. Wij zullen dit altijd aangeven op het spreekuur. Is het hoofdje ingedaald dan hoef je ons niet meteen te bellen. Als het hoofdje niet voldoende is ingedaald dan is het belangrijk dat je ons meteen belt en gaat liggen totdat wij bij jou thuis komen om te beoordelen of het hoofdje na het breken van de vliezen wel goed is ingedaald. Als de vliezen s’nachts breken en het hoofdje van de baby is ingedaald en het vruchtwater is helder of iets rozig van kleur, dan mag je wachten met bellen tot s’ochtends. Je kunt rustig afwachten totdat je weeën krijgt. Bewaar altijd het vruchtwater wat je hebt opgevangen zodat wij dit kunnen beoordelen. Gebruik een maandverband en geen tampons om het vruchtwater op te vangen. Breken de vliezen overdag, dan mag je ons meteen bellen zodat we op de hoogte zijn. Breken de vliezen maar ben je nog niet 37 weken zwanger? Dan moet je ons ook direct bellen.

 

Bloedverlies
Bel meteen ons als je plotseling helderrood bloed verliest, alsof je een menstruatie hebt. Aan het eind van de zwangerschap kun je ook slijmverlies hebben met iets bloed, dit is niet alarmerend.

 

Het minder bewegen of niet bewegen van de baby
Als je kindje minder beweegt dan anders dan is het belangrijk dat je contact met ons opneemt. Let daarbij vooral op de afname van de hoeveelheid bewegingen.

 

Ongerustheid
Wanneer je ongerust bent, mag je ons natuurlijk altijd bellen. Ook als je twijfelt over iets bel ons dan gerust!

 

Huisbezoek
Als we bij je thuis komen dan observeren we de weeen en beoordelen het vruchtwater, als je vliezen zijn gebroken. Daarnaast doen we de standaard controles zoals het voelen van je buik, luisteren naar de harttonen van de baby. Ook meten we je bloeddruk. In de meeste gevallen doen we daarna ook een inwendig onderzoek om te kijken of en hoeveel centimeter ontsluiting je hebt. Daarna maken we een samen plan over het verdere verloop van de bevalling.

 

Bevallingspijn

Je lichaam reageert meteen op bevallingspijn door zelf pijnstillers (endorfines) aan te maken. De endorfines zorgen ervoor dat je minder pijn voelt. Angst of spanning gaan de aanmaak van endorfines tegen. Daarom is het belangrijk zo ontspannen en comfortabel mogelijk te zijn tijdens je bevalling. De kans dat je dan pijnstilling nodig hebt is dan kleiner. Er zijn verschillende dingen die je zelf kan doen om met de pijn om te gaan en je zo ontspannen en comfortabel mogelijk te voelen. Het is belangrijk om afleiding te zoeken. Tijdens de eerste weeën moet je nog niet teveel letten op de pijn. De weeën zijn dan meestal nog goed te verdragen. Ga zo lang mogelijk gewoon door met waar je mee bezig bent. Daarnaast is het belangrijk dat je zoveel mogelijk probeert te ontspannen. Het is spannend om te bevallen. Probeer je echter niet te veel over te geven aan die gevoelens, want dat maakt je gespannen. Door die spanning heb je meer last van de pijn en kunnen de weeën minder goed doorzetten. Mentaal en lichamelijk ontspannen kan ook door middel van massage. Je spieren ontspannen en je voelt je kalmer. Het leidt af van de pijn en voorkomt dat je spieren verkrampen. Tussen de weeën door heb je steeds even pauze. Gebruik die momenten om te ontspannen en uit te rusten en je voor te bereiden op de volgende wee. Let op dat je niet verkrampt of je adem inhoudt als de pijn er weer aan komt. Probeer alle spanning los te laten en blijf rustig ademhalen. Dan voel je de pijn minder. Het is belangrijk dat je, je concentreert op je ademhaling en positief blijft denken. Als je het ritme van je ademhaling volgt, ben je minder gericht op de pijn. Dat helpt je te ontspannen en kun je de weeën beter opvangen. Warmte helpt om te ontspannen. Zorg er dus voor dat de temperatuur in de kamer aangenaam is. Doe warme kleren aan die gemakkelijk zitten. Als je ligt, kun je warmwaterzakken bij je buik en rug leggen. Vaak helpt het om onder een warme douche of in bad te gaan.

 

Pijnbehandeling zonder medicijnen

Naast ontspanningstechnieken is er ook een pijnstillingsmethode zonder medicijnen die je helpen met de pijn omgaan. Dit is de geboorte- Tens. De geboorte-TENS (Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie) is een apparaatje waarmee je jezelf kleine stroomstootjes geeft. Je bedient het apparaatje zelf – wat je een gevoel van controle kan geven. Via elektrodes, draadjes die op je rug zijn geplakt, gaan de stroomstootjes je lichaam binnen. Dat geeft een prikkelend of tintelend gevoel, vergelijkbaar met koude handen die gaan tintelen als ze weer warm worden. Dit zorgt ervoor dat je de pijn tijdens de weeen minder voelt. Dit kun je thuis gebruiken of bij een poliklinische bevalling.

 

Pijnbehandeling met medicijnen

Tijdens de bevalling is pijnstilling met medicijnen ook mogelijk, hiervoor moet je naar het ziekenhuis. Medicijnen kunnen bijwerkingen hebben en daarom moeten je hartslag, bloeddruk en ademhaling steeds worden gecontroleerd. Ook de hartslag van de baby moet goed in de gaten gehouden worden. De apparatuur daarvoor is alleen in het ziekenhuis beschikbaar. Er zijn 3 soorten pijnstilling met medicijnen:

– ruggenprik (epidurale analgesie)
– pompje met remifentanil
– injecties met pethidine.

 

Ruggenprik

Een ruggenprik is een injectie in je onderrug met een combinatie van verschillende pijnstillende medicijnen. De anesthesioloog brengt onder plaatselijke verdoving onder in je rug een naald aan. Daarbij moet je je rug bol maken en zoveel mogelijk stil blijven liggen of zitten. Via de naald wordt een dun, soepel slangetje in je rug gebracht. De naald gaat er weer uit, het slangetje blijft zitten. Door dit slangetje krijg je tijdens de hele bevalling pijnstillende medicijnen toegediend. Binnen 15 minuten voel je dat de pijn een stuk minder wordt. Een ruggenprik heeft op zich weinig effect op de conditie van je kindje. Als er complicaties zijn, bijvoorbeeld door koorts, zijn er wel gevolgen. Je kindje kan dan medicijnen krijgen of moet langer in het ziekenhuis blijven.

Voordelen van een ruggenprik:

• De meeste vrouwen voelen weinig of helemaal geen pijn meer tijdens de weeën
• De ruggenprik werkt beter dan een injectie met pethidine of een pompje met remifentanil
• Je wordt niet slaperig of suf van een ruggenprik en maakt de bevalling dus helemaal mee.

Nadelen van een ruggenprik:

• Soms, bij 5 tot 10 van de 100 vrouwen, werkt een ruggenprik onvoldoende. De ruggenprik wordt dan soms opnieuw uitgevoerd.
• De weeën zijn vaak minder krachtig en je hebt extra medicijnen nodig om de weeën weer krachtiger te maken.
• Je hebt vaker een lage bloeddruk. Daarom krijg je een infuus met vocht en soms medicijnen om te voorkomen dat je bloeddruk te laag wordt.
• Je kunt je bed niet uit, omdat je minder gevoel hebt in je benen. Dat komt langzaam weer terug nadat de toediening van medicijnen is stopgezet.
• Je kunt niet zelf plassen, omdat je door de verdoving niet goed voelt dat je moet plassen. Daarom krijg je vaak (tijdelijk) een blaaskatheter, Na de bevalling wordt de katheter weer verwijderd
• Het persen duurt vaak langer. Daardoor heb je meer kans op een bevalling met zuignap of vacuümpomp (een ‘vaginale kunstverlossing’).
• Je hebt vaker koorts. Je lichaamstemperatuur kan stijgen door een ruggenprik. Het is dan lastig om te bepalen of dat door de ruggenprik komt of dat het om koorts gaat door een infectie. Voor de zekerheid krijg je dan een antibioticum. Soms moet de baby na onderzoek door de kinderarts worden opgenomen op de kinderafdeling en krijgt het ook een antibiotica.
• Soms hebben vrouwen tijdens een ruggenprik last van jeuk. Deze bijwerkingen hebben vaak te maken met de samenstelling van de medicijnen.
• Soms hebben vrouwen na een ruggenprik last van hoofdpijn. Dit komt omdat er een gaatje in het hersenvlies is geprikt waaruit hersenvocht lekt. Deze hoofdpijn kan met medicijnen behandeld worden.

 

Pompje met remifentanil

Remifentanil is een morfineachtige stof die wordt toegediend via een slangetje in de arm (infuus), dat vastzit aan een pompje. Je kunt zelf met een drukknop de hoeveelheid remifentanil bepalen die je toegediend krijgt. Het pompje is zo afgesteld dat je jezelf nooit te veel kunt geven.

Voordelen van remifentanil

• Remifentanil werkt snel, vaak al na een paar minuten
• Remifentanil verdooft de pijn ongeveer even goed als pethidine
• Na de bevalling is remifentanil snel uit je bloed verdwenen.

Nadelen van remifentanil

• Remifentanil kan van invloed zijn op je ademhaling en op de hoeveelheid zuurstof in je bloed. Daarom moeten jij en je kindje bij gebruik van dit middel continu zorgvuldig in de gaten worden gehouden.

 

Injecties met pethidine

Pethidine voor vaak toegepast bij slapeloosheid door bijvoorbeeld voorweeën. Het wordt niet meer tijdens de bevalling zelf gebruikt omdat dit sufheid bij de moeder veroorzaakt. Daarnaast er is kans op ademhalingsproblemen bij het kindje direct na de geboorte, omdat de baby suf wordt van de pethidine. Pethidine wordt toegediend via een injectie in je bil of bovenbeen. Pethidine lijkt op morfine. Het werkt binnen een half uur en werkt 2 tot 4 uur. Je wordt vaak slaperig van de pethidine. Dat kan prettig zijn als je moe bent van de voorweeën: dan kun je even uitrusten.